Το διασημότερο στρατόπεδο αιχμαλώτων αξιωματικών των συμμάχων στον ΒΠΠ σε μια περιγραφή που στοιχεία της αγγίζουν τα όρια του παραλόγου, αλλά δυστυχώς είναι αληθινά.
Στο Κόλντιτς, οι Γερμανοί επέλεξαν τον παλιό πύργο για να στεγάσουν τους πιο επιρρεπείς σε
αποδράσεις, επικίνδυνους για την εικόνα του Ράιχ,, αιχμάλωτους συμμάχους αξιωματικούς. Αρχικά
έγκλειστοι ήταν Πολωνοί, Γάλλοι και Βρετανοί. Μέχρι το τέλος του πολέμου, είχαν προστεθεί
Αμερικανοί, Ολλανδοί, Βέλγοι, όλοι με ένα κοινό χαρακτηριστικό, την επιθυμία να αποδράσουν και να επιστρέψουν στην δράση.
Η αληθινή ιστορία του Κολντιτς, δεν είναι αυτή των αποδράσεων, που κάποιες αποτελούν απολαυστικό αφήγημα, κάποιες αποτέλεσμα σχεδιασμού και ευφυίας ,κάποιες άλλες αποτέλεσμα, επίμονής και τύχης. Η αληθινή ιστορία είναι αυτή της ταξικής διάκρισης, του φυλετικού διαχωρισμού, των εθνοτικών αντιπαλοτήτων ακόμη και σε κατάσταση αιχμαλωσίας. Οι Βρετανοί αξιωματικοί είχαν το δικαίωμα να έχουν ορντινάντσες, και το έκαναν πράξη σε σημείο εξοργιστικό. Με χωριστούς θαλάμους, φαγητό και «δικαιώματα», η ταξική εμπάθεια των Βρετανών αποφοίτων ιδιωτικών σχολείων και κολεγίωνσυνεχίστηκε και πίσω από τα συρματοπλέγματα των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Αποκορύφωμα, ο«ήρωας» πιλότος, δίχως πόδια Μπάντερ, που δεν επέτρεψε στην ορντινάντσα του Αλεξ Ρος , την απόδραση ή ανταλλαγή για να μη χάσει τον «δούλο» του, ενώ περίμενε από αυτόν να τον λατρεύει και μεταπολεμικά.
Στο βιβλίο περιγράφονται λεπτομερώς, οι συνθήκες διαβίωσης, πως τα διάφορα έθνη συγχρωτίστηκαν και σε κάποιες περιπτώσεις συνεργάστηκαν. Το αλκοόλ από τους Πολωνούς, η ραδιοφωνική ενημέρωση από τους Γαλλικούς κοιτώνες, η επαφή με την Μ. Βρετάνια και η αποστολή μέσω δεμάτων ιδιωτών και ανυπάρκτων συγγενών , υλικού για αποδράσεις που επεξεργάζονταν και βελτίωνέ η ΜΙ9 με επικεφαλής τον Κρίστοφερ Κλάτον «Κλατι». Ένας διαρκής αγώνας χρόνου και παρατηρητικότητας ανάμεσα στους αιχμαλώτους και τον υπεύθυνο ασφαλείας Έγκερς, που όντας πρώην δάσκαλος, επιθυμούσε με Πρωσική πειθαρχία την αποτροπή αποδράσεων με τα ελάχιστα ανθρώπινα θύματα.
Σε αντίθεση με τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τα στρατόπεδα εξόντωσης, το Κολντιτς είχε μέχρι και ελίτ αιχμάλωτους, έναν ανιψιό του Τσώρτσιλ-και κομμουνιστή, ένα εξ αποστάσεως μέλος της Αγγλικής Βασιλικής οικογένειας αλλά και ανθρώπους που η συνωνυμία τους με γνωστά πολιτικά πρόσωπα, τους βοήθησε να μην εκτελεστούν και να μείνουν ζωντανοί, ως πιθανά διαπραγματευτικά χαρτιά σε μια δυσμενή έκβαση του πολέμου.. Οι «διάσημοι» αιχμάλωτοι και η τύχη τους είναι αυτοί που στο τέλος του βιβλίου έχουν ειδική μνεία, μιας και απομακρύνθηκαν από τα Ες Ες για να χρησιμοποιηθούν ως όμηροι- ανταλλάγματα την ώρα της τελικής ήττας των Γερμανών.
Ξεχωρίζει επίσης ο ερωτύλος Τσέχος πιλότος Τσένεκ «Τσέκο» Τσαλούπα που με τη σχέση του με τη βοηθό οδοντιάτρου Ιρμα Βέρνικε δημιούργησε ένα δίκτυο κατασκοπείας και ανταλλαγής υλικών που έσωσε τους κρατουμένους, ειδικότερα στο τέλος του πολέμου από μια επικείμενη επέμβαση των Ες Ες..
Γλαφυρό, κατατοπιστικό και ογκώδες το βιβλίο σε περιδιαβαίνει στα κελιά, τις συνήθειες και τις
συνωμοτικές διαδικασίες των αιχμαλώτων αλλά και στο αντίπαλο στρατόπεδο. Στη Γερμανική φρουρά, τους διοικητές της, τα πιστεύω και τις δυνατότητες της καθώς και στην απροθυμία τους να σταλούν στο Ανατολικό μέτωπο ή να αφήσουν τα Ες Ες να έχουν τον πρώτο λόγο. Αλληλένδετη η ζωή αιχμαλώτων και φρουρών, όσο ο πόλεμος χειροτέρευε για τη Γερμανία και τα τρόφιμα μειώνονταν, τόσο πιο συνδεδεμένη γινόταν η διαβίωση και των δυο πλευρών. Η διαταγή του Χίτλερ να εκτελούνται δραπέτες και κομάντο, μια άλλη μελανή σελίδα στην ιστορία του ΒΠΠ, περιγράφεται αδρά μαζί με τον αντίκτυπο της στους τρόφιμους του στρατοπέδου.
Ξεχωριστή αναφορά πρέπει να γίνει στον Ινδό γιατρό Μαζουμντάρ και την ρατσιστική και απαξιώτική στάση των Βρετανών αξιωματικών στο πρόσωπο του αν και Βρετανομαθης και σπουδαγμένος στη Μ. Βρετανία ο ίδιος. Η άρνηση του να συνταχθεί με τους Ινδούς Εθνικιστές που συνεργάζονταν με τους Γερμανούς και πως αυτό άλλαξε την στάση των υπολοίπων Βρετανών στο πρόσωπο του καθώς και η προσωπική του ιστορία συγκινούν αλλά δείχνουν και το μέγεθος του ρατσισμού και της στενομυαλιάς των αποικιοκρατών Βρετανών, ακόμη και στην αιχμαλωσία
Αντίστοιχα ο συνεργάτης των Γερμανών, προπαγανδιστής στο ραδιόφωνο Γουόλτερ Πέρντι, που ήρθε ως καρφί,ξεσκεπάστηκε και τελικά μεταφέρθηκε εκτός στρατοπέδου, για να γλυτώσει την εκτέλεση του,από τους συγκρατούμενους του. .
Οι αποδράσεις του βιβλίου κυμαίνονται από εξωφρενικές σκέψεις-προσπάθειες έως καλοσχεδιασμένες ενέργειες που όλες είχαν κίνητρο την επιθυμία για ελευθερία. Μερικές είναι ταυτόχρονα κωμικές όπως ο καραφλός Γάλλος Ερίκ Μπουλέ που προσπάθησε να δραπετεύσει μεταμφιεσμένος σε Γερμανίδα, άλλες τραγικές όπως του Μάικ Σίνκλαιρ, που οι αποτυχίες του , κόστισαν τελικά την ίδια του την ψυχική υγεία.
Το βιβλίο με τα στοιχεία και τις ιστορίες του θα σας συναρπάσει, αναλυτικό, σωστά γραμμένο δεν
κουράζει αλλά διεγείρει την επιθυμία να μάθεις την κατάληξη της κάθε προσπάθειας. Οι αθλητικοί
αγώνες, το «σκαμνόσφαιρο ένα παιχνίδι έμπνευσης των αιχμαλώτων, μίξη ράγκμπι, ποδόσφαιρου και Κατς, τα θεατρικά έργα και η χορωδία όλα ήταν αναγκαία και εκφάνσεις μιας ενεργητικότητας και μιας αβεβαιότητας, που οι ψηλοί τοίχοι του Κόλντιτς μόνο ενίσχυαν. Η λήξη του πολέμου με τις ανησυχίες για εκτελέσεις και η αυτοοργάνωση της αντίστασης των αιχμαλώτων θα συγκινήσει.
Περισσότερο όμως θα συγκινήσει η ιστορία των αιχμαλώτων Εβραίων σε ένα εργοστάσιο κεραμοποιίας –θανάτου, λίγο πιο δίπλα από το στρατόπεδο αιχμαλώτων. Εβραίων που όσοι δεν πέθαναν από κακουχίες οι περισσότεροι εκτελέστηκαν από τα Ες Ες κατά την αποχώρηση τους και ουδείς ποτέ αναφέρθηκε σε αυτούς.
Opmerkingen