top of page
Εικόνα συγγραφέαStelios Basbayiannis

Χρυσόστομος Τσαπραϊλης- «Παγανιστικές δοξασίες της Θεσσαλικής επαρχίας» (Αντίποδες)







Την δεκαετία του 90, είχα την τύχη (ή ατυχία) να περάσω ένα χρόνο από τη ζωή μου στη Λάρισα. Η θητεία μου στο Υγειονομικό, με άφησε με μια φοβία για τα στάγιερ που φόρτωνα με ξυλοκιβώτια επί ένα εξάμηνο και ένα θαυμασμό για τις καταιγίδες που τον Αύγουστο κατέβαιναν με τη μορφή σύννεφου από τα βουνά και γέμιζαν τη μονάδα με χαλάζι σε μέγεθος πέτρας. Η Θεσσαλία αλλά και η Ελληνική επαρχία γενικότερα, για όσους προλάβαμε παππούδες και γιαγιάδες, είναι γεμάτοι με αναφορές σε γέρους και γριές που μένουν σε απόμερα σημεία των χωριών και μελετάνε τη Σολομωνική, για κοπέλες και παλικάρια που χάθηκαν, πνίγηκαν, για δοξασίες που ακουμπάνε στα χρόνια των χθόνιων θεών, πολύ πριν ο Χριστιανισμός εξισώσει τις φοβίες όλων μας, στον κοινό Θεό.


Διαβάζοντας το βιβλίο του ΤσαπραΪλη κατάλαβα δύο πράγματα. Το πρώτο ότι αν και γλωσσικά, είναι πλούσιο σε σημείο να θυμίζει περικοκλάδα που σφίγγει τον αναγνώστη, καθώς θέλει να τρέξει την ιστορία, από την άλλη είναι ένα μικρό κομψοτέχνημα, διακριτικά επιλεγμένων λέξεων, που δημιουργούν μια ατμόσφαιρα, μυστηρίου φόβου απέναντι στο άγνωστο, το χθόνιο. Αυτό που όλοι γνωρίζουμε ο,τι βρίσκεται στον απαγορευμένο κήπο του παλιού αρχοντικού, αλλά κανείς δεν θέλει να συναντήσει. Το δεύτερο, ότι η μυθοπλασία του ακόμη και όταν τοποθετείται στα αστικά περιβάλλοντα των Θεσσαλικών πόλεων, δεν παύει να είναι μια μίξη του ονειρικού της Ζυράνας Ζατέλη, με το «τρομακτικό» του Λόβκραφτ, περασμένα από την γραφίδα ενός ταλαντούχου συγγραφέα, που τον φαντάζομαι να γράφει ακούγοντας Νορβηγικό black metal και βρετανικό progressive rock των 70ς. Μια πρόσθετη παρατήρηση που προέκυψε από την σκέψη, μετά την ανάγνωση του βιβλίου, είναι πόσο δυνατές είναι οι «παγανιστικές» προχριστιανικές δοξασίες στην λαϊκή κουλτούρα, ακόμη και 2000 χρόνια μετά την δυναμική παρέμβαση του Χριστιανισμού, στον κοινωνικό βίο των Ελλήνων.


Το βιβλίο χωρίζεται αντί κεφαλαίων, ανα γεωγραφικές περιοχές, Βλαχοχώρια, Καραγκουνοχώρια, Δρακοχώρια, Οι πόλεις του Κάμπου, Αργιθέα και σε κάθε περιοχή νιώθεις τη σκιά του δάσους και τον Δράκοντα, που σέρνεται στα πόδια σου, μέσα στις σκιές. Λάμιες, μάγισσες, τάματα, αυτοκτονίες, τρελοί που μιλάνε στα πνεύματα και τα ξωτικά, μια μυθολογία που είναι τόσο γνώριμη στο DNA του Έλληνα και συνάμα τόσο χαμένη, λόγω της αστικοποίησης που οδήγησε σε ύφεση της έκφρασης του ή λόγω της επιμιξίας του για αρκετούς με μύθους από την Αγγλοσαξονική και Σκανδιναβική παράδοση. Ο Χ.Τ δεν περιφρονεί τίποτα, από την πιο μικρή λεπτομέρεια, θα ξεκινήσει μια ιστορία, φανταστική, όπως όλο το βιβλίο, αλλά τόσο αληθοφανή που θα σε κάνει να σκεφτείς να περπατήσεις το βράδυ ακόμη και στην ίδια την Αθήνα. Αρμονικά εναρμονισμένο με την ιστορία του τόπου, ταξιδεύει ανάμεσα στο σήμερα και στο χθες, στην ομιχλώδη εκείνη περίοδο μετά την απελευθέρωση και πριν την αστικοποίηση των μετεμφυλιακών χώρων. Το φανταστικό είναι τόσο γήινο και καθημερινό, που σε κάνει να αμφιβάλλεις για την ίδια σου τη φύση και να βλέπεις δρόμους και πόρτες που γνώριζες μέχρι χθες, με άλλο μάτι.


Αν κάτι πραγματικά θαύμασα, πέραν της πρωτοτυπίας του συγγραφέα, είναι η δημιουργία μιας μυθολογίας τρόμου, αστικής και συνάμα βουκολικής, με τα ίδια υλικά που περιστοιχίζουν τις εκδρομές μας στις πεδιάδες και τα βουνά της Θεσσαλίας. Αυτή η τρομο λαγνεία του κοινότυπου μεταφέρει το βιβλίο σε μια μυθική διάσταση, που ο αναγνώστης αμφιβάλει για τα θέσφατα και αλλάζει άποψη για όσα θεωρούσε σταθερές της καθημερινής ζωής του, τουλάχιστον αν κατοικείς στην περιοχή. Αλαφροΐσκιωτοι και στοιχειωμένοι, θα κάνουν το ταξίδι στην Αργιθέα και θα απολαύσουν ένα από τα ωραιότερα βιβλία, αναφορικά με τον φόβο ,τις δοξασίες ,το αλλόκοτο και το τρομακτικό, σε μια εποχή που η μητέρα φύση τρομάζει όλο και λιγότερο, τα παιδιά της πόλης που ζουν κλεισμένα σε μικρά δωμάτια, με τεχνητό φως, παρέα με οθόνες υπολογιστών. Μια συγγραφική προσπάθεια που προτείνω ανεπιφύλακτα σε κάθε φίλο της λογοτεχνίας του τρόμου αλλά και της Γοτθικής σχολής στην «Βλάχικη» (sic) έκδοση της.


Ακούγεται συνοδεία των δύο πρώτων άλμπουμ των MERCYFYL FATE

Πρόσφατες αναρτήσεις

Εμφάνιση όλων

Comments


bottom of page